روح پراگ
برای بعضی کتاب ها نمی شود دلیل آورد، نمی شود گفت بخوانید که فلان و فلان شود یا متوجه فلان چیز شوید. بعضی کتاب ها روح دارند حتی اگر از اول به قصد کتاب نوشته نشده باشند. بعضی کتاب ها را باید خواند برای این که باید خواند.
«روح پراگ» یکی از این دسته کتاب‌هاست؛ مجموعه مقالاتی از ایوان کلیما درباره ادبیات و فرهنگ. کلیما جزء آن نسلی‌ست که نشان داد بدون اسلحه هم می‌شود بساط سرنیزه را برچید. کلیما از دسته کسانیست که اثبات کردند تیغ فرهنگ برنده‌تر از تیغ چکمه پوشان کله‌پوک است. او در کودکی طعم اشغال کشورش توسط ارتش آلمان نازی را چشید؛ به اردوگاه کار اجباری فرستاده شد و تنها چیزی شبیه معجزه، باعث شد به جرم یهودی بودن سوزانده نشود. این آزادی کمی دوام آورد، پاییز 1968، بهار پراگ تمام شد و تانک‌های شوروی کشورش را اشغال کردند. کسانی چون کوندرا و بسیاری از نویسندگان دیگر مجبور به ترک چکوسلواکی شد. کلیما اما ماند و البته ممنوع‌القلم شد. «سامیزدات» را به همراه گروهی از نویسندگان دیگر سازمان‌دهی کرد که بولتنی مخفیانه بود و در آن شعر و داستان درج می‌شد. ادبیات زیرزمینی، چنان مورد استقبال مردم قرار گرفت که خودش می‌گوید در طول بیست سال، بیش از دویست نشریه و هزاران جلد کتاب، به این شیوه در چک منتشر شد.
نکته جالب اینجا بود که هر نسخه از این نشریات یا کتاب‌ها، می‌توانست با مجازات مرگ مواجه شود. با این حال به دست هرکس که می‌رسید شروع می‌کرد به رونویسی و انتشار آن.
بیست سال زمان برد که این شیوه مبارزه، حکومت کمونیستی را به زیر بکشید. اولین انقلاب بدون خشونت از پراگ آغاز شد و به تمام جهان سرایت کرد...
اطلاعات کتاب: از روح پراگ دو ترجمه منتشر شده؛ ترجمه خشایار دیهیمی را نشر نی چاپ کرده و ترجمه فروغ پوریاوری را نشر آگه. هر دو ناشر، بسیار معتبرند و هر دو مترجم بسیار نام آور اما من ترجمه خانم پوریاوری را بیشتر دوست داشتم چون به نظرم خوش خوان تر است.
چاپ اول کتاب، بهار 87 به بازار آمده با تیراژ خجالت آور 1100 نسخه و قیمت 3200 تومان. این چاپ شامل 21 مقاله و گفت وگوست و 250 صفحه دارد. اگر حوصله همه کتاب را ندارید، مقاله کلیما درباره فرانتس کافکا را حداقل بخوانید و گفت‌وگویش با فیلیپ راث را.
نویسنده: ایوان کلیما
مترجم: فروغ پوریاوری
ناشر: آگاه
نوبت چاپ: پنجم، 1394
شابک: 8-4-16329-964-978
قطع: رقعی
قیمت: 246 صفحه، 14000 تومان
